کوه های آلا داغ لار

کوه های رنگی آلا داغ لار در استان آذربایجان شرقی واقع است. این منطقه که در شمال بزرگراه زنجان-تبریز قبل از شهرستان میانه در 25 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تبریز واقع شده است متعلق به سازندهای Upper red یا قرمز بالایی زمین هستند که در اکثر نقاط ایران مرکزی ( تقسیم بندی زمین شناسی) بر روی توف های ائوشن قرار میگیرند و رنگ قرمز آنها حاکی از شرایط اکسیدان و وفور اکسیژن به منظور ترکیب با اکسیژن است. وجود رنگهایی همچون قرمز، زرد، سفید و نارنجی در بافت این ارتفاعات مناظر بدیعی ایجاد کرده است. در نزدیکی این کوهها چندین روستا قرار دارد که در بین کوههای رنگی قرار گرفته اند. خاک به کار رفته در کاهگلی که برای ساختن خانه در این روستاها استفاده می شود قرمز رنگ است. این کوه ها به سبب رنگی بودن شان به ویژه رنگ مسی و زرد در شرایط نور مناسب و هوای گرم سوژه مناسبی برای عکاسی طبیعت به شمار می رود.

سازند قرمز بالايى، بيشتر از نوع ماسه‎سنگ، مارن، کنگلومرا و تبخيرى‎هاست که در شرايط مولاسى تشکيل شده و فرونشينى تدريجى بستر، ضخامت آن را به شدت افزايش داده است. با وجود شرايط يکسان رسوبى، سنگ‎شناسى اين سازند تغييرات زيادى دارد، به گونه‎اى که هم‎ارزى دقيق رخنمون‎ها دشوار است و هيچ برشى نمى‎تواند الگوى اين سازند باشد. يکى از ويژگى‎هاى سازند قرمز بالايى سيماى ظاهرى آن است که به جز حاشيه ارتفاعات، به طور عموم نواحى کم‎ارتفاع دشت گونه را زير پوشش دارد. گستره‎هاى وسيعى از فرونشست‎هاى زمين‎ساختى جوان مانندکوير بزرگ، فرونشست ميانه – زنجان، گودى قم – ساوه، گودال بلورد – بافت – سيرجان با نهشته‎هاى اين سازند پُر شده‎اند. در اين گونه نواحى، بسيارى از تپه ماهورهاى سُرخ‎رنگى که با رسوبات تبخيرى آغشته‎اند، جزو سازند قرمز بالايى هستند.

سازند قرمز بالايى در شرايط رسوبى يکسان انباشته نشده است. موج نقش‎هاى جريانى موجود در ماسه‎سنگ‎ها، ته‎نشست آنها را در آب تأييد مى‎کند. از سوى ديگر، تنه درختان فسيل شده، اثر قطره‎هاى باران، ترک‎هاى گلى فسيل شده، نشانگر وجود حوضه‎هاى رسوبى خشکى در زمان ته‎نشست سازند سُرخ بالايى است. در يک نگاه کلى، خروج گسترده زمين در ميوسن ميانى موجب افزايش آهنگ فرسايش و آزاد شدن حجم زيادى از فرآورده‎هاى تخريبى شده که به شکل رسوبات آبرفتى در مخروط‎افکنه‎ها و يا رسوبات تبخيرى – تخريبى ريزدانه در حوضه‎هاى کولابى نهشته شده‎اند. بدين‎سان، سازند قرمز بالايى دو رخساره متفاوت دارد. يکى رخساره تخريبى که در حاشيه حوضه قرار داشته و ديگرى رخساره کولابى که در داخل حوضه و دور از منشأ بوده است. رخساره‎هاى کولابى اين سازند در کوير بزرگ گسترش وسيعى دارد. حوضه‎هاى کوچک‎تر کولابى نيز در جنوب ميانه و اطراف کبودرآهنگ (شمال همدان) وجود داشته‎اند.

برخلاف اثرات سوء زيست‎محيطى، داشتن نهشته‎هاى اقتصادى يکى از ويژگى‎هاى بارز سازند قرمز بالايى است. نهشته‎هاى گچ و نمک اين سازند در بسيارى نقاط کاربرد صنعتى و خوراکى دارند. در منطقه ميانه، رديف‎هاى اين سازند حجم‎هاى زياد ژيپس و نمک پتاس‎دار دارد که در حدود 50 متر ضخامت دارد. افزون بر کلريدسديم و کلريدپتاسيم (سيلويت) سُرخ‎رنگ، کارناليت و سولفات جديدى از کلسيم، منيزيم و پتاسيم به نام «مامانيت» (اقتباس شده از نام روستاى مامان ميانه) گزارش شده است (لادام، 1942) اين سولفات در حقيقت يک گرهک چند نمکى است که در قاعده نمک ديده مى‎شود. درگنبدهاى نمکى ايلجاق، ميزان پتاس اکتشاف شده حدود دو ميليون تن برآورد شده است.

 

44

11

22

 

 

 

منبع: سایت سیری در ایران

دیدگاه‌ خود را بنویسید

گفت و گورا شروع کنید...
سلام! سوالی داشتید؟
ما معمولاً در چند دقیقه پاسخ میدهیم
instagram default popup image round
Follow Me
502k 100k 3 month ago
اشتراک گذاری
اسکرول به بالا