پژوهشگران دریافتند که انگیزش گردشگر در طی زمان تغییر می کند و گردشگران ممکن است انگیزه های چندی برای سفر داشته باشند. درواقع می توان گفت، رفتار گردشگری افراد در شرایط ومراحل مختلف زندگی تغییر متغییر است. بنابراین افراد در سطوح مختلف قرار دارند و در مراحل مختلف زندگی الگوی انگیزشی و رفتاری آنها تحت تاثیر مرحله زندگی، پول، سلامت و نقش دیگران دگرگون می شود. مدل دوره مسافرت نشان می دهد که ممکن است افراد از چرخه مسافرت کنار روند و یا به کلی نتوانند به تعطیلات بپردازند؛ از این رو سیستم گردشگری حذف می شود.
به گزارش CHN، برخی از ایده پردازانه معتقد هستند، گردشگر در مقصدها تعادل بهینه ای را میان آشنایی – بیگانگی – آشفتگی – آرامش و ساختار مند – مستقل ایجاد می کنند. به بیان دیگر، برخی از گردشگران در تعطیلات به دنبال محیط های آشنا هستند درحالی که برخی دیگر محیط های ناآشنا را دنبال می کنند. برخی جنب و جوش و تحرک و برخی دیگر آرامش را می خواهند و برخی دیگر در پی سفرهای سازمان یافته و برنامه ریزی شده هستند درحالی که برخی دیگر چنین نیستند. نقش های گوناگون گردشگری چیزهای متفاوتی را نیز در بر دارد. چنانکه در شرایط دو گانه آشنا – بیگانه، باستان شناسان و کاوشگران محیط های ناشناخته و نا آشنا را ترجیح می دهند. درحالی که ورزشکاران به دنبال محیط های آشنا هستند.
گردشگری انبوه سازمان یافته محیط آرام را می پسندد و کسانی که بالاترین درجه ساختارمندی را دنبال می کنند هوانوردان، سیاحان مستقل و کاوشگران هستند. درحالی که افراد آفتاب دوست و گوشه گیران محیط های کمتر ساختار یافته را ترجیح می دهند. در پژوهشی نو، گیبسون و یاناکیس (2002) رابطه میان نقش گردشگران و سلیقه های آنها را بر اساس جنسیت، مرحله زندگی، و نیازهای روانشناختی بررسی کرده اند. این پژوهش ها نشان می دهد که سه رویه در سلیقه های گردشگران بر اساس نقش آنها در سراسر دوره بزرگسالی زندگی وجود دارد که شامل موارد زیر است.
به گزارش CHN، نقش هایی که با افزایش سن کمرنگ می شوند، مانند: نقش های کاوشگرانه و پر جنب و جوش، گردشگر ورزشی، کارهای ماجراجویانه، جستجوگری، آفتاب دوستی (لذت بردن از آفتاب). نیازهای گوناگونی چنین نقش هایی را بر می انگیزد.
نقش هایی که با افزایش سن پررنگ تر می شود، شامل نقش هایی است که توان سازگاری افراد را در طی مسیر مراحل زندگی بالا می برد. گردشگران مردمشناس، افراد طبقات مرفه، گردشگر آموزشی و گردشگران انبوده سازمان یافته از این دسته اند.
نقش هایی که با پیش رفتن مراحل زندگی متغییر می شوند، هوانوردان، جستجو گران، گردشگران انبوه مستقل و گردشگران انزوا طلب از این دست هستند.
یافته های این پژوهش نشان می دهد که نقش های گردشگری به عنوان یک میانجی برای برآورده ساختن نیازها و خواسته های گردشگران، در مراحل مختلف زندگی شان، عمل می کند. بنابراین ملاحظه می شود که راه های متعددی وجود دارد که در هر یک از آنها می توان عوامل جاذب در انگیزش گردشگری را تشریح کرد. به طور خلاصه می توان گفت؛ مجموعه ای از عوامل گوناگون به طور موثر در انتخاب مقصد گردشگری نقش دارد. در این چارچوب، ابعادی چون هدف مسافرت و انواع گردشگر نقش تاثیرگذاری دارند. همچنین شرایط فردی و اجتماعی که افراد را احاطه می کند نیز تاثیر بسزایی بر ماهیت سفرهای تعطیلات دارد و در پایان انتخاب نهایی مقصد گردشگری را تعیین می کند .
در واقع می توان گفت، گردشگری ترکیبی از تولیدات و تجربه های گوناگون است که با طیف گسترده ای از انواع نیازهای گردشگران روبه روست. گردشگران همواره به طور عمیق نمی توانند نیازهای روانی را که رفتار گردشگری را بر می انگیزاند، ریز به ریز مشخص کنند، زیر آنها نسبت به این عوامل آگاهی کامل ندارند. بعضی وقت ها نیز افراد با وجود آنکه می دانند این نیازها چیست اما نمی توانند آنرا را به خوبی آشکار سازن.
به گزارش CHN، عوامل انگیزشی گردشگری چند بعدی و گاهی نیز در تضاد با یکدیگر است که در گذر زمان ممکن است دگرگون شود. در این میان تصمیم برای انجام مسافرت تحت تاثیر نوعی از عوامل کششی قرار می گیرد که می تواندن تصمیمات و در نتیجه انتخاب مقصد را تحت تاثیر قرار دهد.
از تمام این عوامل می توان در معرفی مقاصد و تعیین بازارهای هدف گردشگری بهره جست. چنانکه با توجه به ماهیت فرهنگی – تاریخی بودن جاذبه های ایران، گردشگرانی که به این سو علاقه دارند به عنوان بازار هدف گردشگری در نظر گرفته می شوند.
از دیگر سو با توجه به آنکه گردشگری انبوه سازمان یافته محیط آرام را می پسندد، توسعه سفرهای گروهی و به تبع آن گسترش تورها در برنامه مسئولان گردشگری قرار گرفته است.
توجه به عوامل اینچنینی ساز و کار توسعه گردشگری را شکل می دهد و قطعا یکی از مهمترین عوامل برنامه ریزی و مدیریت گردشگری خواهد بود.
به نقل از: خبرگزاری میراث فرهنگی
